Building Back Better. Warsztaty architektoniczno-urbanistyczne – projektowanie dla zrównoważonej odbudowy Ukrainy

Od 22 stycznia do 2 lutego 2024 roku grupa 100 studentów i studentek architektury i urbanistyki, wykładowczyń, naukowców i działaczek z Ukrainy, Polski, Szwecji, Irlandii, Norwegii oraz Wielkiej Brytanii spotkała się w Warszawie i we Lwowie, stawiając sobie wspólny cel stworzenia rozwiązań odpowiadających na pilną potrzebę wsparcia zrównoważonej odbudowy Ukrainy. Warsztaty odbywały się codziennie w przestrzeni WOK.lab. Głównymi partnerami projektu są: Umeå University, Umeå School of Architecture, University of Limerick oraz Kharkiv School of Architecture.

Wypracowane rozwiązania dotyczyły sytuacji mieszkaniowej, planu zabudowy dla mikrodzielnic oraz okolic ujścia rzeki Dniepr. W ciągu dwóch tygodni intensywnej pracy stworzone zostały możliwe do wprowadzenia propozycje, które wniosły znaczący wkład w dyskusję na temat odbudowy Ukrainy, a przy tym są zrozumiałe dla publiczności niezwiązanej bezpośrednio z architekturą czy urbanistyką.

Building Back Better_Poster_230122
1705580967834-fcde6982-0cd4-487d-b527-b06087c6c556_2
1705580967834-fcde6982-0cd4-487d-b527-b06087c6c556_3
Projekt graficzny: Noelle Pihl

Inicjatywa

Wyniki warsztatów zostały zaprezentowane jako wystawa, która wyruszyła w podróż po Europie. Projekty uczestników służą Charkowskiej Szkole Architektury jako wsparcie merytoryczne niezbędne do uruchomienia pierwszego w Ukrainie niezależnego kursu magisterskiego mającego na celu rozwijanie odpowiednich umiejętności i zdobywanie wiedzy potrzebnej do pracy przy odbudowie.

Projekt graficzny: Noelle Pihl

Potrzeba działania

Konflikt w Ukrainie pogłębił już istniejący niedobór specjalistów z dziedziny architektury i urbanistyki. Oto lista najpilniejszych potrzeb w tej dziedzinie:

  • szkolenie przyszłego pokolenia architektów, inżynierów i urbanistów, którzy wspomogą proces odbudowy;
  • opracowanie inteligentnych technik rekonstrukcji uwzględniających cały proces budowlany, włączając w to gospodarkę cyrkularną, łańcuch dostaw i ślad węglowy;
  • promowanie innowacyjnych metod integrujących świadomość ekologiczną, nowe rozwiązania konstrukcyjne oraz ponowne wykorzystanie istniejących materiałów;
  • wzmocnienie instytucji edukacyjnych i przygotowanie następnej generacji liderów miejskich i architektów.

Rzeka Dniepr

Prace badawcze podczas warsztatów koncentrowały się na ujściu Dniepru, wykorzystując istniejącą wiedzę wypracowaną przez Rozkvit i Greenpeace. Dniepr został mocno dotknięty wojną, zwłaszcza zniszczenie zapory w Kachowce i wycieki ropy naftowej spowodowały poważne wyzwania środowiskowe. Przed rosyjską agresją region nad rzeką stanowił centrum ukraińskiej modernizacji i urbanizacji i był domem dla olbrzymich rzesz ludzi; dzisiaj Dniepr wyznacza zarówno geograficzną, jak i symboliczną granicę Ukrainy, objętą konfliktem od Zaporoża aż po Morze Czarne. Obszar ten doznał ogromnych zniszczeń, a dolny odcinek Dniepru wraz z deltą to obecnie linia frontu.

Projekt graficzny: Noelle Pihl

Cele projektu

Warsztaty architektoniczno-urbanistyczne miały za zadanie:

  • podnieść świadomość wyzwań związanych z odbudową Ukrainy i dostarczyć wiedzę merytoryczną;
  • zdefiniować strategię dotyczącą projektowania ekologicznego, promującą zrównoważony rozwój i wzrost gospodarczy;
  • stworzyć bazę wiedzy dla dalszego kształcenia i rozwoju zawodowego przyszłego pokolenia architektów i urbanistów;
  • wesprzeć program nauczania na nowym kierunku studiów magisterskich Charkowskiej Szkoły Architektury;
  • rozpocząć międzynarodową współpracę sieci praktyków – architektów i urbanistów – oraz dać możliwość nawiązania trwałego dialogu i wymiany wiedzy dotyczącej zrównoważonego rozwoju i nowych materiałów.

Partnerami i partnerkami projektu są:

The Norwegian Refugee Council,
Kharkiv School of Architecture,
Ro3kvit: The Urban Alliance for Ukraine,
UMEÅ University, Sweden,
The Limerick School of Architecture,
Egala,
Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki,
Warszawskie Obserwatorium Kultury,
The Global Free Unit,
Aga Podgajna Architects,
ARUP.