Architektura z Maciejem Siudą w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Relacja z warsztatu partycypacyjnego

W piątek 1 grudnia 2023 roku w siedzibie Muzeum Sztuki Nowoczesnej na Pańskiej 3 odbył się warsztat partycypacyjny na temat architektury poprowadzony przez Macieja Siudę, który odpowiada za projekt adaptacji pawilonu nad Wisłą dla potrzeb centrum tańca. Spotkanie składało się z dwóch modułów – prezentacji oraz części praktycznej. Udało się zgromadzić różnorodną grupę przedstawicieli i przedstawicielek środowiska teatru i tańca zajmujących się reżyserią, choreografią, performansem i architekturą, a także pracowników działów technicznych Nowego Teatru i TR Warszawa oraz Biura Kultury m.st. Warszawy.

Czuła interwencja

W pierwszej części Maciej Siuda opowiedział o swojej pracowni – jego zespół uważnie przygląda się rzeczywistości, tworzy próbki i prototypuje, co pozwala lepiej odnosić się w projektach do tego, co już zastane. Takie podejście architekt nazwał „czułą interwencją”, a jej przykładem stał się niezrealizowany projekt rewitalizacji warszawskiej Rotundy PKO. Zakładał on umieszczenie na dachu Rotundy okrągłego lustra, które miało odbijać światło od szyb budynku stojącego na jej tyłach (już nieistniejącego), co w zależności od pory dnia dawałoby inny efekt i ożywiało otoczenie, przywodząc na myśl figury słońca i księżyca. Wpływałoby zatem na społeczną percepcję jednego z najbardziej ruchliwych miejsc w Warszawie – mieście, które właściwie nie ma centrum. W tym kontekście należy również patrzeć na pawilon dla tańca, który poprzez planowany pilotaż da szansę na zmianę wykraczającą poza jego program merytoryczny. Taka transformacja może znacząco wpłynąć także na tkankę społeczną i miejską. Warto więc zapytać z jednej strony o najbliższe otoczenie pawilonu, z drugiej zaś szerzej o całą Warszawę, i przyjrzeć się temu, jak pawilon mógłby funkcjonować w odniesieniu do obu tych porządków.

Finałem prezentacji było zaproponowane przez architekta ćwiczenie polegające na wyobrażonym spacerze w towarzystwie pozostałych instytucji, a także wspólny namysł nad tym, co jako pawilon możemy im dać, a co one mogą dać nam. W takim ekosystemie zróżnicowana grupa warsztatowa próbowała odpowiedzieć na pytanie, jakim pawilonem – nazwanym na potrzeby tego zadania Pawiloną: nową, inkluzywną i otwartą formą/formułą – jesteśmy.

Materializacje instytucji

W drugiej części warsztatu uczestnicy zostali podzieleni na dwie grupy i na bazie schematów architektonicznych istniejącego pawilonu wspólnie tworzyli wizje (materializacje) instytucji w wersji minimalnej i maksymalnej. W czasie tego ćwiczenia zastanawiali się nad możliwościami adaptacji pawilonu dla potrzeb tańca i choreografii w oparciu o moduły wpisujące się w realne wymiary rozrysowanego na siatce budynku (kafelki: scena, widownia, magazyn, WC, prysznice, umywalki etc.); towarzyszył temu namysł nad funkcjami, jakie powinien pełnić, i nad koncepcją programową instytucji, która będzie się w nim mieścić. Na dużych kartkach można było bowiem równolegle rozpisać działalność pawilonu w oparciu o takie kategorie jak: idea miejsca, ekosystem, widzowie/widzki, scena, magazyn, garderoby, toalety publiczne, kawiarnia/hol, produkcje/premiery.


 

Po każdym spotkaniu i warsztatach wokół sceny tańca powstają notatki, które udostępniamy wszystkim zainteresowanym. Osoby, które chciałyby uzyskać więcej informacji o szczegółach procesu modelowania instytucji tańca w Warszawie, prosimy o kontakt na adres taniec@wok.art.pl.