Jak mieszkańcy Warszawy uczestniczą w kulturze?

Warszawskie Obserwatorium Kultury stworzyło nowe podejście badawcze, które pozwoli lepiej poznać osoby korzystające z oferty kulturalnej miasta.

Ostatnie ogólnowarszawskie badanie na temat uczestnictwa w kulturze przeprowadzono w 2017 roku. Osiem lat dla tak dynamicznie zmieniającego się miasta, jakim jest Warszawa, to bardzo dużo czasu – tym bardziej, że był to okres wyjątkowo intensywny: pandemia COVID-19, gwałtowny rozwój technologii (AI), zmiany demograficzne spowodowane międzynarodową sytuacją polityczną – to wszystko wpłynęło na mieszkanki i mieszkańców, ich zwyczaje oraz potrzeby.
WOK stworzyło nowe podejście badawcze, które umożliwi systemowy pomiar warszawskiego uczestnictwa w kulturze.

Program WUK – Warszawskie uczestnictwo w kulturze

Surowe dane dotyczące frekwencji nie wystarczają, by zrozumieć osoby uczestniczące w kulturze i tworzyć dla nich odpowiednią ofertę. Warszawa potrzebuje nowego schematu badawczego, który umożliwi nie tylko identyfikację potrzeb uczestników kultury Warszawy, ale też zrozumienie ich motywacji oraz czynników wpływających na ich decyzje o uczestnictwie w kulturze.
Odpowiedzią jest kompleksowy program badawczy WUK, łączący dwa typy zbierania danych. Pierwszy to ogólnowarszawskie badanie ankietowe poszerzone o wywiady fokusowe, prowadzone co cztery lata, natomiast drugi – autobadanie podmiotów kultury, powtarzane każdego roku. Tak skonstruowany model badawczy pozwoli lepiej poznać osoby korzystające z oferty kulturalnej miasta, ale też dowiedzieć się wiele na temat osób, których ta oferta nie interesuje i zrozumieć dlaczego.

Proces WUK ma też na celu pomóc stołecznym podmiotom kultury lepiej poznać własną publiczność, tworzyć bardziej adekwatny program i elastycznie reagować na zmiany, ale też szukać synergii i pól do współpracy między instytucjami. Wyniki badań w ramach WUK będą punktem odniesienia w realizacji skutecznej polityki kulturalnej miasta. – WUK to system naczyń połączonych. Ogólnomiejskie badanie segmentacyjne oraz systematyczne autobadanie prowadzone przez podmioty kultury pozwoli otrzymać kompleksowy, zniuansowany obraz uczestnictwa (oraz nie-uczestnictwa) w kulturze, i dostarczy wiedzy wielu instytucjom. Patrzymy na proces także jako na szansę rozwijania „kultury pracy z danymi w kulturze” oraz podnoszeniu odporności sektora kultury – mówi dr Małgorzata Bakalarz-Duverger p.o. dyrektorki Warszawskiego Obserwatorium Kultury.

Pilotaż programu WUK

WOK, we współpracy z Ośrodkiem Ewaluacji, przeprowadziło już pilotaż autobadania w trzech instytucjach: Ośrodku Kultury Ochoty OKO, Teatrze Lalek „Guliwer” oraz Muzeum Warszawy. Wspólnie przeanalizowały dane na temat publiczności, które te instytucje już zbierają, zidentyfikowały ich potrzeby oraz wyzwania w gromadzeniu danych, a obecnie wspólnie prototypują narzędzia badawcze.

17 stycznia 2025 r. Warszawskie Obserwatorium Kultury wraz z Biurem Kultury m.st. Warszawy organizują oficjalne spotkanie inicjujące program WUK. Wezmą w nim udział osoby dyrektorskie ze stołecznych podmiotów kultury (instytucje miejskie, Społeczne Instytucje Kultury, organizacje społeczne). Celem spotkania będzie prezentacja głównych założeń programu, przedstawienie planu badań publiczności w bieżącym roku, a także poznanie pierwszych opinii grona dyrektorskiego na temat procesu WUK.